Supermarkety
Kupowanie świeżych owoców w supermarketach jest często jedynym kontaktem, jaki mamy z krajami, w których są one uprawiane. Nasze wybory konsumenckie mogą jednak mieć bezpośredni wpływ na warunki zatrudnienia, płace oraz sposób, w jaki traktuje się środowisko oraz ludzi pracujących na plantacjach.
Kto ma władzę w łańcuchach dostaw owoców?
Supermarkety są najważniejszym ogniwem w łańcuchach dostaw owoców tropikalnych W rezultacie ich ogromna siła nabywcza sprawia, że w niektórych krajach banany stanowią dla supermarketów jeden z najbardziej dochodowych towarów.
Supermarkety osiągają pokaźne zyski głównie poprzez oferowanie dostawcom owoców tropikalnych zaniżonych cen. Wzniecane przez nie wojny cenowe na rynku bananów, a ostatnio także i ananasów, doprowadzają ceny do coraz to niższych poziomów. Rezultatem takiego działania są niższe zarobki, gorsze warunki pracy, łamanie prawa pracy i zasad BHP oraz naruszanie norm ochrony środowiska naturalnego w krajach, z których importowane są te owoce.
Pięć sieci supermarketów kontroluje około 60-80 proc. detalicznego rynku spożywczego w Wielkiej Brytanii, Niemczech i Francji. Supermarkety mogą więc wykorzystywać swoją siłę nabywczą nie tylko po to, by dyktować dostawcom niskie ceny, ale także by uzyskiwać rabaty posprzedażowe, opóźniać płatności za dostawy oraz grozić niepokornym partnerom handlowym skreśleniem z listy dostawców. A ponieważ rynek sprzedaży detalicznej zdominowany jest przez kilka sieci supermarketów, dostawcom nie pozostaje nic innego jak tylko zgodzić się na dyktowane przez nie warunki.
Kto powinien monitorować działalność supermarketów?
Obowiązująca krajowa i unijna polityka konkurencji nie reguluje kwestii związanych z nadużywaniem siły nabywczej i wpływem takich działań na dostawców spoza UE. Prawo krajowe także nie może być efektywnie użyte do tego, by pociągnąć supermarkety do odpowiedzialności za skutki ich polityki zakupowej w krajach rozwijających się.
Społeczna odpowiedzialność biznesu – czy może zmienić cokolwiek?
W celu zapewnienia odpowiednich standardów społecznych i środowiskowych na wszystkich ogniwach łańcucha dostaw, wiele supermarketów opracowało zasady i procedury z zakresu społecznej odpowiedzialności biznesu oraz bierze udział w licznych dobrowolnych programach. Jednakże zarówno pracownicy plantacji, jak i związki zawodowe zgodnie potwierdzają, że działania supermarketów w zakresie społecznej odpowiedzialności biznesu pozostają praktycznie bez wpływu na warunki panujące na plantacjach.
